Co to są rajdy?

Czym są rajdy samochodowe?

W rajdach samochodowych rywalizują załogi złożone z kierowcy i pilota. Zawodnicy ścigają się wyłącznie na odcinkach specjalnych, czyli zamkniętych dla ruchu i profesjonalnie zabezpieczonych, mało uczęszczanych fragmentach dróg. Między poszczególnymi odcinkami specjalnymi (tzw. oesami) załogi przemieszczają się drogami dojazdowymi – w otwartym ruchu, z poszanowaniem wszystkich przepisów prawa o ruchu drogowym.

Przebieg rajdu samochodowego wyznacza harmonogram, którego załogi muszą przestrzegać, tj. meldować się określonym czasie w określonych miejscach – tzw. punktach kontroli czasu. Odcinki specjalne rozgrywane są w pętlach, najczęściej od dwóch do pięciu oesów. Między poszczególnymi pętlami załogi zjeżdżają do parku serwisowego, zlokalizowanego najczęściej w bazie rajdu. Mechanicy mogą naprawiać samochody wyłącznie w parku serwisowym i mają na to wyznaczony czas – również określony w harmonogramie zawodów. Poza parkiem serwisowych rajdówki mogą być naprawiane wyłącznie przez kierowcę i pilota.

Rajdowe Samochodowe Mistrzostwa Polski – informacje

RSMP to najważniejszy i najwyższy cykl rajdowy w Polsce. Zawodnicy walczą w nim o tytuł rajdowego mistrza Polski w klasyfikacji generalnej, a także o korony mistrzowskie w poszczególnych klasach. W 2021 r. wprowadzono nowy podział na klasy w RSMP. Wzorem rajdowych mistrzostw świata rajdówki dzielimy obecnie na pięć głównych klas:

• Rally1 – to najwyższa klasa w rajdach samochodowych – należą do niej auta dawnej klasy WRC i przyszłe, hybrydowe rajdówki. Samochody klasy Rally1 nie są dopuszczone do udziału w regionalnych mistrzostwach – nie zobaczymy ich więc ani w mistrzostwach Europy, ani w RSMP.
• Rally2 – drugi stopień w rajdowej drabinie, zastępujący klasę R5 oraz starsze rajdówki S2000. To w pełni wyczynowe samochody, zbudowane od podstaw do sportu samochodowego w oparciu o seryjne modele. Auta napędzane są 1,6-litrowymi silnikami turbo o mocy około 280-300 KM, przenoszonej na wszystkie cztery koła. Samochody tej klasy to m.in.: Skoda Fabia Rally2 Evo , Ford Fiesta Rally2, Hyundai i20 R5, Volkswagen Polo GTI R5 czy Citroen C3 Rally2. W RSMP te samochody z pewnością będą walczyć o zwycięstwo.
• Rally3 – to nowa klasa w rajdach samochodowych. Ma ona zastąpić dawną grupę N, w której startowały samochody seryjne. Startują w niej samochody z napędem na cztery koła i silnikami 1,6 l turbo lub 2,0 l bez doładowania, o mocy ok. 210 KM. Poza dodatkowym skrzydłem z tyłu, nadwozia tych aut muszą pozostać seryjne. W tej chwili jedynym autem dostępnym w tej kategorii jest Ford Fiesta Rally3, lecz kolejni producenci z pewnością już wkrótce dołączą do rywalizacji.

• Rally4 – to kontynuacja popularnych rajdówek klasy R2. To także w pełni wyczynowe auta, zbudowane od podstaw do sportu samochodowego w oparciu o seryjne modele. Te samochody napędzają silniki o maksymalnej pojemności 2000 cm3 (bez turbo) lub 1333 cm3 (z turbo) osiągające moc ok. 210 KM. Konstrukcyjnie są bardzo zbliżone do aut klasy Rally3, nie mają jednak napędu na cztery koła i tylnego skrzydła. W tej kategorii oprócz najnowszych konstrukcji takich jak Peugeot 208 Rally4, Ford Fiesta Rally4 czy Opel Corsa Rally4, możemy zobaczyć także starsze auta klasy R2 – Peugeota 208 poprzedniej generacji, Fordy Fiesta czy Citroeny DS3 klasy R3.
• Open – to kategoria regionalna, do której zaliczane są samochody, które wcześnie były dopuszczone do startów, ale nie mieszczące się nowym podziale na klasy. W tej kategorii mogą startować samochody produkcyjne, czyli rajdówki będące seryjnymi wersjami sportowych modeli o ściśle ograniczonych możliwościach modyfikacji. Przykładami takich aut są Subaru Impreza oraz Mitsubishi Lancer. Oprócz tego, w tej klasie ścigają się też zawodnicy dysponujący samochodami typu Proto. Są to konstrukcje oparte najczęściej na podzespołach Mitsubishi Lancer w nadwoziach samochodów takich jak np. Ford Fiesta, Citroen C3. Auta Proto – choć podobne do samochodów klasy R5 są od nich mniej zaawansowane technicznie i wyraźnie wolniejsze. Do tej kategorii zaliczają się także auta RGT czyli stylowe gran turismo wyposażone w klasyczny napęd na tylną oś – np. Porsche 911 GT3.

• HR – klasy historyczne, to furtka dla posiadaczy nieco starszych rajdówek, budowanych zgodnie z przepisami sprzed kilkunastu lat. Tu można spotkać m.in. prawdziwe klasyki jak BMW 318 IS, czy Subaru Impreza 555, oraz bardzo popularne na rajdowych trasach Hondy Civic, Renault Clio Sport, Citroeny Saxo czy Peugeoty 206.
• Puchar Debiutanta – to również tegoroczna nowość w RSMP. Tu mogą startować samochody dowolnej klasy z napędem na jedną oś. Zgodnie z nazwą to cykl przeznaczony dla kierowców po raz pierwszy startujących w krajowych mistrzostwach.
• RallyN – od sezonu 2022 w zawodach mogą startować także samochody zbudowane wg. nowych przepisów krajowych, zakładających minimalne przeróbki i niskie koszty budowy samochodów. Auta te mogą rywalizować tylko w Pucharze Debiutanta.

Kalendarz Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski 2024 składa się z siedmiu rund:

1. 26-28 kwietnia – 52. Rajd Świdnicki (asfalt)
2. 18-19 maja – Rajd Nadwiślański 2024 (asfalt)
3. 7-9 czerwca – Valvoline Rajd Małopolski 2024 (asfalt)
4. 12-14 lipca – 50. Rajd Koszyc (Słowacja) (asfalt)
5. 8-10 sierpnia – 33. Rajd Rzeszowski (asfalt, ERT)
6. 13-15 września – 69. Rajd Wisły (asfalt)
7. 11-13 października – Rajd Śląska 2024 (asfalt, ERC)

Rundy RSMP mają około 120 km odcinków specjalnych. Ten dystans najczęściej podzielony jest na 9-14 oesów. Pierwsza dziesiątka załóg każdej rundy RSMP zdobywa punkty do klasyfikacji generalnej mistrzostw. Oprócz tego zawodnicy punktują także w poszczególnych klasach. Finałowy odcinek specjalny rajdu to tzw. Power Stage, czyli oes, na którym trzy najszybsze załogi zdobywają dodatkowe punkty do klasyfikacji mistrzostw. Mistrzem Polski zostaje załoga, która w trakcie sezonu wywalczyła najwięcej punktów.

W ciągu ostatniej dekady w rywalizacji o tytuły Rajdowego Mistrza Polski świetnie radzili sobie kierowcy pochodzący z województwa Śląskiego. Cztery tytuły mistrzowskie z rzędu wywalczył (2010, 2011, 2012 i 2013), pochodzący z Ustronia, Kajetan Kajetanowicz. Rok później mistrzostwo padło łupem urodzonego w Bielsku-Białej Wojtka Chuchały. Z kolei w sezonie 2015 najlepszym kierowcą rajdowym Polski został katowiczanin Łukasz Habaj.

Kalendarz FIA ERC 2024 składa się z ośmiu rund:

1. 12-14 kwietnia – V. Rally Hungary (Węgry, szuter)
2. 2-4 maja – Rally Islas Canarias (Hiszpania, asfalt)
3. 13-15 czerwca – Royal Rally of Scandinavia (Szwecja, szuter)
4. 5-7 lipca – Rally Estonia (Estonia, szuter)
5. 26-28 lipca – Rally di Roma Capitale (Włochy, asfalt)
6. 16-18 sierpnia – Barum Czech Rally Zlín (Czechy, asfalt)
7. 30 sierpnia – 1 września – Rali Ceredigion (Wielka  Brytania, asfalt)
8. 11-13 października – Rajd Śląska (Polska, asfalt)

Najstarszy międzynarodowy cykl rajdowy w 2023 r. obchodził 70-lecie. W rajdowych mistrzostwach Europy swój ważny udział mieli także Polacy – jako zarówno uczestnicy, jak i organizatorzy rajdów.

Rajdowe mistrzostwa Europy (FIA ERC) po raz pierwszy zorganizowano w 1953 r. W kalendarzu znalazło się wówczas 10 rund, a pierwszym mistrzem został Niemiec Helmut Polensky. Do czasu utworzenia 20 lat później rajdowych mistrzostw świata (WRC) był to najważniejszy i najbardziej prestiżowy cykl w tej dyscyplinie sportów motorowych.

Najwięcej sukcesów w FIA ERC odnosili Włosi – aż 18 kierowców z tego kraju sięgnęło po tytuł mistrzowski. Drugie miejsce w tej klasyfikacji zajmują Niemcy (13 kierowców). Ale i Polacy zapisali się na liście zwycięzców: Sobiesław Zasada zdobywał koronę mistrzowską w latach 1966, 1967 i 1971 – jeszcze przed powstaniem WRC. W 1997 r. jego śladem podążył Krzysztof Hołowczyc, a w sezonach 2015, 2016 i 2017 najlepszym kierowcą na Starym Kontynencie był Kajetan Kajetanowicz. Obok Zasady i Kajetanowicza tylko Luca Rossetti może pochwalić się trzema tytułami mistrza Europy. Na podium w klasyfikacji generalnej ERC stawali m.in. Andrzej Jaroszewicz, Marian Bublewicz, Janusz Kulig, Leszek Kuzaj, Michał Sołowow, Łukasz Habaj i Mikołaj Marczyk.

Rundy FIA ERC rozgrywano w niemal wszystkich europejskich krajach. W 1960 r. do tego grona dołączyła Polska. Od lat 70. XX w., kiedy w kalendarzu było już przeszło 20 rajdów, zaczęto różnicować ich rangę – punkty zdobyte w najtrudniejszych rundach mnożono przez odpowiedni współczynnik. Rajd Polski niemal od początku był zaliczany do rajdów o najwyższym współczynniku – wynoszącym początkowo 4, a później 20. W 2004 r. FIA zreformowała mistrzostwa Europy. Kalendarz cyklu został okrojony do ok. 10 rund, które do tej pory miały najwyższy współczynnik – w tym także polskiej rundy. W latach 2009 oraz 2014-2017 Rajd Polski był rundą WRC – w 2016 i 2017 roku w kalendarzu ERC zastąpił go Rajd Rzeszowski.

Dziś to wciąż jedna z najważniejszych serii rajdowych na świecie. Wielu kierowców brylujących dziś w rundach WRC swoje pierwsze sukcesy odnosiło na Starym Kontynencie: Sandro Munari, Jean-Pierre Nicolas, Bernard Darniche, Walter Röhrl, Jean-Luc Thérier czy Stig Blomqvist to tylko niektóre nazwiska.

Rajdowe Mistrzostwa Południa – informacje

Rajdowe Mistrzostwa Południa rozgrywane są w oparciu o regulamin rajdów okręgowych – krótszych i mniej wymagających zawodów przeznaczonych dla kierowców mniej doświadczonych lub takich, którzy dysponują mniejszym budżetem. O tytuł Rajdowego Mistrza Południa w klasyfikacji generalnej można walczyć wyłącznie samochodami z napędem na jedną oś. W tym cyklu jest także klasa dla zawodników w samochodach z napędem 4×4, lecz są oni klasyfikowani wyłącznie w ramach tej klasy. W kalendarzu mistrzostw znalazły się rundy rozgrywane na Śląsku, Opolszczyźnie oraz na Podkarpaciu.

Rajdowe Mistrzostwa Południa 2024:

1. 12-13 kwietnia – Rajd Doliny Sanu
2. 11-12 maja – Rajd Nyski
3. 7-8 czerwca – Valvoline Rajd Małopolski
4. 9-10 sierpnia – Rajd Rzeszowiak
5. 13-15 września – Rajd Wisły
6. 11-13 październiak – Rajd Śląska 2024
7. 15-16 listopada – Rajd Cieszyńska Barbórka

Historyczne Rajdowe Samochodowe Mistrzostwa Polski – informacje

Historyczne Rajdowe Samochodowe Mistrzostwa Polski (HRSMP), to cykl rozgrywany pod egidą Polskiego Związku Motorowego w którym kierowcy i piloci rywalizują samochodami, które swoje największe triumfy święciły przed paroma dekadami. Są one historią rajdów, która od 2016 roku ożywa na polskich odcinkach specjalnych.

W sezonie 2017 cykl ten uzyskał prestiżowe miano Mistrzostw Polski będące efektem profesjonalnej organizacji i nieustannie rosnącego zainteresowania ze strony zawodników. Rok 2018 przyniósł kolejne nowości – pięć z siedmiu rund zostało przeprowadzonych wraz z zawodami zaliczanymi do kalendarza Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski.

Tym samym zawodnicy w rajdówkach sprzed lat pokonali te same odcinki specjalne, o takiej samej długości, co ich koledzy we współczesnych konstrukcjach dając kibicom możliwość poczucia dawnej rajdowej atmosfery.

Sezon 2019 to dalszy rozwój mistrzostw. Każda z sześciu rund HRSMP była rozgrywana w towarzystwie RSMP, a w kalendarzu nie zabrakło także najważniejszej rajdowej imprezy w naszym kraju – Rajdu Polski.

W 2020 r. tak jak wszystkie inne cykle, HRSMP musiało dostosować się do nowej rzeczywistości z COVID-19 – rozegrano tylko cztery rundy mistrzostw.

Kalendarz HRSMP 2024:

1. 26-28 kwietnia – 52. Rajd Świdnicki
2. 17-19 maja – Rajd Nadwiślański 2024
3. 6-8 czerwca – Valvoline Rajd Małopolski 2024
4. 8-10 sierpnia – 33. Rajd Rzeszowski
5. 13-15 września – 69. Rajd Wisły
6. 11-13 października – Rajd Śląska 2024