Na Szlaku Orlich Gniazd w województwie śląskim

Niegdyś system średniowiecznych zamków i innych budowli obronnych strzegących granic Królestwa Polskiego, dziś jedna z największych atrakcji turystycznych dwóch województw. Szlak Orlich Gniazd łączy Kraków z Częstochową, a swoją poetycką nazwę zawdzięcza sposobowi ulokowania warowni. Budowane na trudno dostępnych skałach wapiennych są ozdobą Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

Zamek Ogrodzieniec

Mimo że jest ruiną, należy do najpiękniejszych i najbardziej znanych polskich zamków. Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu to też największa warownia Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Zbudowany w połowie XIV w. z rozkazu Kazimierza Wielkiego w stylu gotyckim wielokrotnie zmieniał właścicieli, aby w pierwszej połowie XVI w. znaleźć się w rękach rodu Bonerów, którzy przemieli go we wspaniałą renesansową budowlę. Dalsza historia zamku – zmiany właścicieli, potop szwedzki, pożary – powoli doprowadziła do jego upadku. Ruiny budowli, z których rozciągają się malownicze widoki, są udostępnione zwiedzającym, odbywają się tu też imprezy masowe. Wielokrotnie służyły też jako plenery dla filmowych hitów jak Janosik czy Zemsta. Przy okazji wycieczki do zamku warto zobaczyć także inną budowlę wchodzącą w skład Szlaku Orlich Gniazd – oddalone jedynie kilka kilometrów od Podzamcza ruiny dawnej strażnicy królewskiej w Ryczowie.

Zamek Pilcza

Poruszając się na zachód od Ryczowa, można dotrzeć do Zamku Pilcza w Smoleniu, który choć także jest dziś ruiną, pozostaje jedną z najbardziej malowniczo położonych warowni na całym Szlaku Orlich Gniazd. Góruje on bowiem nad terenem przepięknego rezerwatu przyrody. Stożkowe wzgórze, na którym stoją pozostałości budowli, było zamieszkiwane przez ludzi prawdopodobnie jeszcze przed naszą erą, co potwierdzają wykopaliska archeologiczne. Sam zamek, w swojej pierwszej, zapewne drewnianej postaci, powstał już w XIII w., a jako budowla murowana – w wieku XIV. Jego najsłynniejszą właścicielką była Elżbieta Pilecka-Granowska, trzecia żona króla Władysława Jagiełły.

Zamek Bąkowiec

Historia Zamku Bąkowiec nie jest do końca jasna. Być może na jego miejscu już na początku XIV w. stała drewniana warownia, ale bardzo prawdopodobne jest też, że obiekt obronny powstał tu z inicjatywy Kazimierza Wielkiego, w trakcie budowy innych Orlich Gniazd. Mógł być także dziełem księcia Władysława Opolczyka, a więc pierwotnie służyć przeciwko Królestwu Polskiemu. Zamek zaczął popadać w ruinę już po najeździe szwedzkim w XVII w. W czasach PRL-u jego teren przekształcono w ośrodek wypoczynkowy, zakłócając surowy obraz ruin rekreacyjną infrastrukturą. Zwiedzanie pozostałości po pochodzącym z XIV lub XV w. zamku rycerskim w Zawierciu można połączyć z wycieczką po znajdujących się nieopodal Skałach Rzędkowickich i Skałach Kroczyckich.

Zamek Bobolice i Zamek Mirów

Zamek Bobolice w powiecie myszkowskim to ciekawy przykład budowli, która przez wieki pozostawała ruiną i została odbudowana w czasach współczesnych. Bobolicka twierdza była początkowo zamkiem królewskim, ufundowanym przez Kazimierza Wielkiego. Swój obecny wygląd zawdzięcza rodzinie Laseckich, która podjęła się jego odbudowy. Bliźniacza, ale nieodbudowana, budowla znajduje się niespełna 2 km od Zamku Bobolice. Zamek Mirów – jeden z najpiękniejszych obiektów na całym Szlaku Orlich Gniazd – obecnie również znajduje się w rękach tej samej rodziny. Choć cały czas trwają prace mające na celu zabezpieczenie ruin, część terenu, na którym znajduje się zamek, jest udostępniona zwiedzającym.  

Zamek w Olsztynie

Również ufundowana przez Kazimierza Wielkiego i chętnie przez niego odwiedzana warownia, która dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów Szlaku Orlich Gniazd. Wysoki, przypominający maszt okrętu unoszącego się na morskiej kipieli Zamek w Olsztynie oprócz funkcji obronnych służył także jako więzienie dla szlachty. Warownia była świadkiem wielu tragicznych wydarzeń, m.in. śmierci głodowej wojewody poznańskiego Maćka Borkowica czy dramatycznego oblężenia przez wojska habsburskie. Dziś na terenie zamkowych ruin odbywają się imprezy plenerowe, można też je zwiedzać. Pozostałości po Zamku w Olsztynie zostały uwiecznione w takich produkcjach filmowych jak Rękopis znaleziony w Saragossie czy Hrabina Cosel. Przekonująco zagrały także Bośnię w ogarniętej wojną Jugosławii w filmie Demony wojny według Goi.

Województwo śląskie jest partnerem głównym Rajdu Śląska. Dowiedz się więcej o atrakcjach turystycznych Śląska na stronie slaskie.travel